Giải vô địch bóng đá châu Âu 1964

Giải vô địch bóng đá châu Âu 1964 (Euro 1964) là giải vô địch bóng đá châu Âu lần thứ hai do UEFA tổ chức 4 năm một lần. Vòng chung kết diễn ra tại Tây Ban Nha. Chức vô địch thuộc về nước chủ nhà sau khi vượt qua đương kim vô địch Liên Xô 2-1 trong trận chung kết.
Giải đấu lần này vẫn theo thể thức loại trực tiếp như giải lần đầu tiên với 29 đội bóng tham dự. Chỉ có Hy Lạp bỏ cuộc sau một trận hoà với Albania. Do số đội lẻ nên đương kim vô địch Liên Xô cùng hai đội Áo và Luxembourg qua bốc thăm không phải tham dự vòng loại đầu tiên. Các cặp đấu tiến hành đấu loại trực tiếp theo thể thức sân nhà - sân khách cho tới bán kết. Bốn đội cuối cùng sẽ thi đấu vòng chung kết được tổ chức tại một trong bốn nước có đội bóng tham dự.

Ở giải này, Luxembourg trở thành khắc tinh của các đội bóng lớn khi hạ Hà Lan 3-2 sau hai lượt, và thủ hoà với Đan Mạch 3-3 và 2-2, trước khi thất bại 0-1 ở trận tái đấu. Đan Mạch gây bất ngờ nhất khi lọt vào tới vòng chung kết, cùng với Liên Xô, Tây Ban Nha và Hungary.

Tại bán kết, Liên Xô đánh bại Đan Mạch 3-0 tại Barcelona và Tây Ban Nha hạ Hungary 2-1 sau hai hiệp phụ ở Madrid với bàn thắng quyết định của Amancio. Tây Ban Nha đã bỏ cuộc khỏi giải đấu trước năm 1960 khi từ chối thi đấu với Liên Xô, nhưng lần này nhà độc tài Franco đã cho phép đội nhà thi đấu với những người Xô viết. Trước hơn 79 000 khán giả tại sân Santiago Bernabéu ở Madrid, chủ nhà thắng 2-1 nhờ bàn thắng muộn của Marcelino. Đây là lần đầu tiên và cũng là duy nhất cho đến nay Tây Ban Nha vô địch châu Âu.

Euro 1964: Sân nhà giúp Tây Ban Nha đoạt Cup

Hy Lạp bỏ cuộc

Nếu như 4 năm trước, TBN suýt làm vỡ giải khi nhất quyết không đá tứ kết với Liên Xô, giờ lại đến lượt Hy Lạp từ chối ra sân cùng Albania. Lý do rất đơn giản: 2 quốc gia này đã từng gây chiến với nhau vào năm 1912 và sau nửa thế kỷ, mối thâm thù vẫn chưa hề nguôi ngoai. Albania đương nhiên giành quyền đi tiếp, nhưng cũng chẳng được bao xa.

Đan Mạch và TBN bước ra từ bóng tối

Sau hàng chục năm im hơi bặt tiếng, Đan Mạch đã lột xác khi lần lượt vượt qua Malta, Albania và Luxemburg (đội đã loại Hà Lan với tổng tỷ số 3-2) để giành 1 suất đến bán đảo Iberia. Không chịu kém cạnh, TBN đã biến bất lợi 1-1 trên sân nhà thành niềm vui chiến thắng bằng cách quật ngã Bắc Ireland 1-0 tại Belfast ở trận lượt về. Thừa thắng xông lên, “đàn bò tót” áo đỏ nghiền nát CH Ireland với tổng tỷ số 7-1, tự tin đón chờ vòng bán kết.

Hungary giành HCĐ

Sau khi hút chết trước CHDC Đức, Hungary đã chứng tỏ sức mạnh bằng việc khuất phục Pháp cả 2 lượt (2-1 và 3-1). Thế nhưng, tại vòng bán kết, các tài năng như Lajos Tichy, Sandor Matrai và đặc biệt là Florian Albert, đã vấp ngã. TBN tận dụng tối đa sự trợ giúp về tinh thần từ 4 phía khán đài sân Bernabeu qua bàn thắng phá vỡ thế cân bằng ở phút 35 của Pareda. Mãi đến khi trận đấu chỉ còn 5 phút, Bene mới san bằng được cách biệt. Bước vào hiệp phụ, Anmacio (115’) đã dứt điểm gọn gàng, đẩy các hảo thủ Hungary xuống trận tranh giải 3. Tại trận chiến bất đắc dĩ ấy, đội bóng Đông Au đã đánh bại Đan Mạch 3-1.

Perada (trái) mở tỷ số cho TBN trong trận CK.

Liên Xô cũ thất trận

Việc nhà VĐ năm 1960 “dông” thẳng một mạch đến trận cuối cùng không làm ai ngạc nhiên. Nạn nhân đầu tiên của các chàng “Ivan không ngốc nghếch” là Italia. Tiếp đó, Liên Xô thổi bay Thụy Điển, trước khi buộc Đan Mạch phải quy hàng bằng các bàn thắng của Voronin, Ponedelnik và Ivanov ở trận bán kết. Nhưng đến ngày 21/6/1964, dưới sự chứng kiến của nhà độc tài Franco, thủ môn huyền thoại Lev Yashin và đồng đội đã trở thành nhà cựu VĐ. Ngay phút thứ 6, Pereda đã mở tỷ số cho TBN. Tuy nhiên, Khusainov cũng chỉ cần 120 giây sau để làm được điều tương tự. Sau những phút đầu nhiều cảm xúc, trận đấu bắt đầu diễn ra theo kiểu giằng co không bàn thắng cho đến phút 83. “Nhà đạo diễn” Suarez thực hiện một đường chuyền chính xác sang cánh phải, Pereda lật vào để Marcelino đánh đầu, bóng đi sát cột dọc và Yashin chỉ còn biết đứng nhìn. TBN chính thức trở thành nhà Vua mới của châu Âu.

Thống kê về giải đấu
Quốc gia đăng cai: Tây Ban Nha
Thời gian: 17 – 21 tháng 6
Số đội: 4 (từ 29 đội tham dự vòng loại)
Vô địch: Tây Ban Nha (vô địch lần đầu)
Số trận 4
Số bàn thắng: 13 (3,25 bàn/trận)
Vua phá lưới: Jesús María Pereda, Ferenc Bene,Dezső Novák(2 bàn)

Tóm tắt Vòng chung kết
Bán kết
Ngày 17/6/1964: Tây Ban Nha – Hungary: 2-1
Sân Bernabéu, Madrid
Lượng khán giả: 34713
Trọng tài: Arthur Blavier(Đức)

Ngày 17/6/1964: Đan Mạch – Liên Xô: 0-3
Nou Camp, Barcelona
Lượng khán giả: 38556
Trọng tài: Concetto Lo Bello(Ý)

Tranh giải ba
Ngày 20/6/1964: Hungary – Đan Mạch: 3-1
Nou Camp, Barcelona
Lượng khán giả: 3869
Trọng tài: Daniel Mellet(Thụy Sĩ)

Chung kết
Ngày 21/6/1964: Tây Ban Nha – Liên Xô: 2-1
Sân Bernabéu, Madrid
Lượng khán giả: 79,115
Trọng tài: Arthur Holland(Anh)

Sân vận động
- Sân vận động Santiago Bernabéu
Địa điểm: Madrid, Tây Ban Nha
Sửa chữa: 80,354
Đăng cai: 1 trận bán kết, 1 trận chung kết
Khánh thành: 14 tháng 12 năm 1947

- Sân vận động Nou Camp
Địa điểm: Barcelona, Tây Ban Nha
Sửa chữa: 98,934
Đăng cai: 1 trận bán kết, 1 trận tranh giải ba
Khánh thành: năm 1957