Vô địch EURO một lần đã khó (hãy hỏi Anh hay BĐN). Vô địch 2 lần lại càng khó hơn, và liên tiếp nhiều lần lại càng như bất khả thi. Tây Ban Nha đã vô địch EURO 2008 và 2012 (chưa kể xen giữa là chức vô địch World Cup 2010), bây giờ là ứng viên sáng giá lập hat-trick vô địch EURO 3 lần liên tiếp.

Nhưng mọi chuyện đã khác xưa rất nhiều. Những mối hoài nghi đã xuất hiện. Những lựa chọn gây khá nhiều tranh cãi. Trên tất cả, như lời HLV Vicente Del Bosque thì “chúng tôi vẫn còn nỗi ám ảnh về thất bại ở World Cup 2014”.

Năm nay lực lượng TBN yếu hơn, nhiều xáo trộn hơn. Quan trọng nhất, tinh thần của họ vẫn bị một vết sẹo chưa mờ. Còn bản thân Del Bosque, người ta sẽ luôn đặt ra câu hỏi: khi không còn may mắn, nhà cầm quân đoạt rất nhiều chiến tích này sẽ làm được gì?

Del Bosque thừa hưởng từ Luis Aragones một đội hình cực mạnh, trẻ, đạt độ chín và có tính liên tục cao cả về lực lượng lẫn lối chơi. Vì thế, khi TBN vô địch World Cup 2010 và EURO 2012, ít người ghi công Del Bosque mà chỉ ca ngợi chủ yếu là các cầu thủ TBN và lối chơi tiki-taka. Đến World Cup 2014, TBN thảm bại, lập tức Del Bosque bị chửi te tua. Người ta dễ dàng chỉ trích thất bại hơn là ca ngợi thành công.

Thất bại, chí ít, cũng có tác dụng tốt là từ đó rút ra được nhiều bài học bổ ích. Nếu TBN gượng dậy sau thất bại ở World Cup 2014, trở lại với đỉnh cao tại EURO 2016, thì đội tuyển xứ đấu bò sẽ càng đáng khen, và có khả năng sẽ duy trì vị trí hàng đầu châu lục và thế giới suốt một thời gian dài. Lý do là TBN đã chứng tỏ được sức mạnh tâm lý kết hợp với sự dồi dào và tiếp nối về mặt lực lượng.

Bóng đá TBN vẫn được mùa nhân tài. Chính vì thế, Del Bosque không ngần ngại loại 2 ngôi sao Diego Costa và Fernando Torres trên hàng tiền đạo, còn ở hàng tiền vệ ông bỏ qua Isco và tài năng mới đáng chú ý Saul. TBN bắt đầu dùng nhiều cầu thủ mới, nòng cốt từ bộ khung cũ còn rất ít, khi Alonso, Xavi đã giải nghệ, Casillas đã quá già và xét phong độ thì không bằng David De Gea.

TBN tuy thắng 9 trận ở vòng loại nhưng chỉ thắng 2 trong 7 trận giao hữu kể từ sau World Cup 2014. Nhìn tổng quan, đội bóng của Del Bosque không thuyết phục về lối chơi, nhiều trận thắng phập phù trước các đối thủ yếu, sự thận trọng cũng nhiều hơn dẫn đến sự thanh thoát trong tấn công bị nghẽn phần nào, dẫn đến hiệu suất ghi bàn cũng giảm.

Nói chung, TBN không còn hình ảnh của một đội bóng vô đối, của một kẻ tài năng xuất chúng dám thách thức cả thế giới và luôn tin rằng mình sẽ luôn đoạt được vòng nguyệt quế vinh quang ở những giải đấu lớn. Ở EURO 2016, TBN thậm chí bị đánh giá thấp hơn Đức và Pháp trong danh sách ứng viên hàng đầu cho chức vô địch. EURO 2016 cũng là giải Del Bosque sẽ phải thể hiện mình nhiều nhất, dù chưa biết kết quả sẽ theo hướng tích cực hay tiêu cực.

TBN năm nay sẽ rất mới. Không giống một kẻ chuyên thất bại đi tìm hạnh phúc chiến thắng như trước EURO 2008. Cũng không phải hình ảnh một kẻ ngạo đời bách chiến bách thắng như trước World Cup 2010, EURO 2012 hay World Cup 2014. TBN sẽ phải đi tìm chính mình, và phải vượt qua được ám ảnh thất bại khó tin ở Brazil 2014.